(ONECMS) - Đang có những ý tưởng ứng dụng blockchain vào báo chí để làm tăng độ tường minh xung quanh chuyện thông tin được lấy như thế nào, được biên tập và truyền tải như thế nào...
Ít người nhận ra rằng, công nghệ được biết đến như cốt lõi của tiền mật mã (cryptocurrencies) cũng có thể hỗ trợ các tòa soạn báo giải quyết những khó khăn về tin giả và tin thất thiệt trong truyền thông.
Trong khi cộng đồng báo chí đang dần chú ý đến blockchain, thì với nhiều người công nghệ này vẫn rất “bí hiểm”.
Thực tế công nghệ này bao trùm hơn là khái niệm Bitcoin, và có một số lượng đang tăng lên các startup có thể dùng blockchain để tìm lời giải cho một số những vấn đề lớn nhất mà các nhà báo phải đối mặt hôm nay như tin giả hay tin thất thiệt.
Ông Daniel Sieberg, CEO của cộng đồng hỗ trợ khởi nghiệp mang tên io Ventures, đồng thời là đồng sáng lập của mạng cộng đồng báo chí mang tên Civil, định nghĩa blockchain về cơ bản đơn giản là một cách khác để sử dụng Internet.
“Internet là cấu trúc công nghệ mà chúng ta đều sử dụng khá vô tư lự”, Sieberg nói. “Cách Internet kết nối tất cả chúng ta giống như công nghệ… 2 ống bơ nối dây vậy”.
Sieberg giải thích rằng khi mạng web toàn cầu (world wide web) được hình thành, xuất hiện những đầu mối tập trung hóa và trở thành những chủ thể như chúng ta biết hiện nay, ví dụ như Google, Facebook, hay cả các tờ báo như New York Times…
Vấn đề với những đầu mối tập trung hóa này là chúng ta phải dựa vào một bên thứ ba để thực hiện ngay cả những công việc đơn giản nhất như gửi email.
Khi chúng ta gửi thư điện tử đến một người, chúng ta không gửi trực tiếp đến họ, mà gửi dữ liệu tới công ty cung cấp dịch vụ email, ví dụ như Outlook hay Gmail, rồi công ty này mới chuyển tiếp đến cho người nhận.
“Blockchain là cách nghĩ mới về việc chia tách những đầu mối tập trung hóa này, những đầu mối tạo ra bởi world wide web”, ông nói thêm. “Điều quan trọng ở đây cần nhớ, đó là Internet và world wide web là 2 thứ khác nhau”.
Và ý tưởng phi tập trung hóa các thiết bị và kết nối chúng theo một cách khác hơn là qua các website cũng giúp giải quyết những lo ngại về độ thiếu tin cậy hay xac minh danh tính.
“Chúng ta có thể hình dung là nó giống như việc có mật khẩu đăng nhập, giống như việc có mã nhận diện nhưng không lưu trữ ở một nơi nào đó tập trung hóa mà ở nơi mà chính bạn kiểm soát”, Sieberg giải thích.
Một startup công nghệ với sản phẩm Proof của mình đang cố gắng tạo ra bản ghi giúp người dùng xac minh một nội dung đến từ đâu, ai tạo ra và upload nội dung đó, nhìn chung là nhìn được lịch sử của nội dung đó.
Bằng cách này, bạn đọc không cần phải trông cậy vào người phóng viên khi cân nhắc liệu một mẩu tin nào đó có là chính thống, bạn đọc có thể tự mình kiểm tra.
Một startup khác, Pressland sử dụng blockchain để làm tăng mức độ minh bạch của công việc làm báo. Ứng dụng này theo dõi và ghi lại toàn bộ hành trình của mẩu nội dung nào đó, từ phóng viên cho đến biên tập viên bước 1 , và cho đến người phụ trách xuất bản.
Pressland đang hy vọng bằng việc làm tăng độ tường minh xung quanh chuyện thông tin được lấy như thế nào, được biên tập và truyền tải như thế nào, họ sẽ làm tăng niềm tin của bạn đọc vào các thương hiệu truyền thông.
 |
Ảnh minh họa từ btcmanager.com. |
Mục tiêu của công nghệ blockchain là tạo ra những công cụ phục vụ cho một mục đích rõ ràng, còn những công cụ đó thực ra là thứ yếu.
“Câu trả lời ngắn gọn cho câu hỏi blockchain là gì ư? Đó là Internet, theo một cách nhỏ gọn hơn, và phi tập trung hóa”, Sieberg chia sẻ.
Một ưu thế khác của blockchain là công nghệ này mở ra khả năng thưởng cho người dùng, thường dưới dạng tiền mật mã. Ví dụ, nền tảng sản xuất nội dung dựa trên công nghệ blockchain mang tên Publiq đang thưởng cho người dùng bằng đồng PBQ khi họ tạo ra và chia sẻ nội dung.
Sieberg khẳng định rằng một trong những ưu thế lớn nhất của công nghệ này là khi bạn tạo ra một chuỗi khối, bạn luôn có thể thêm khối mới và tạo ra một chuỗi để giúp bạn truy lại nguồn gốc của dữ liệu.
Nếu một nhà xuất bản cần phải chỉnh sửa nội dung, thay vì viết đè thay cho nội dung gốc, công nghệ này sẽ khiến những chỉnh sửa tới nội dung gốc được tìm thấy và nhìn thấy.
Sieberg cho rằng tác dụng của blockchain không phải khiến cho ngành báo chí trở nên hoàn hảo, công nghệ này sẽ giải quyết một số vấn đề nhưng cũng có thể tạo ra những vấn đề khác.
Nhưng blockchain có thể giúp chúng ta giải quyết một trong số những vấn đề mà các đơn vị báo chí phải đối mặt ngày nay, như tin giả, sự thiếu kiểm chứng, và xac định tác quyền.
*Nguồn dịch: journalism.co.uk, các tiêu đề và lời dẫn bài viết do ONECMS đặt.
